BALANGKAS

I. ANG BUONG MARIKINA
A. Ang Kasaysayan ng Marikina
B. Mga katangian ng Lungsod
II. MGA INDUSTRIYA SA MARIKINA AT ANG KANIKANILANG KATANGIAN
A. Ang Industriya ng Sapatos
1. Katangitanging Katangian
2. Mga Kahinaan
B. Ang iba pang industriya ng Marikina
1. Katangitanging Katangian
2. Mga Kahinaan
III. ANG TURISMO SA LOOB NG MARIKINA
A. Mga Natatanging Katangian
B. Mga KahinaaN
IV. MGA POSIBLENG SULIRANIN SA TURISMO
V. REKOMENDASYON AT KONKLUSYON SA PAG-PAPAUNLAD NG TURISMO

INTRODUKSYON

Hindi maikakaila na ang lunsod ng Marikina ay isa sa mauunlad na lunsod sa bansa. Ang pananaliksik na ito ay nagtalakay at inimbestigahan ang pagkakadawit ng turismo sa pag-unlad ng munisipalidan ng Marikina. Sa pananaliksik din na isinagawa, nalaman at naungkat pa ang iba pang industriya sa lunsod bukod pa sa turismo kung saan sila kilala. Katulad na lamang ng industriya ng sapatos. Kasabay nito, sinaliksik din ng pag-aaral ang mga suliranin na kinakaharap ng mga industriyang ito. Nagbigay din ang pag-aaral ng ilang natatanging katangian ng turismo sa marikina kung bakit ito ay nagdudulot ng pagunlad sa lunsod at mga kalakip nitong mga kahinaan. Sa huli, masasabing tunay na daan ang turismo ng lugar bilang isa sa mga salik sa pag-unlad nang buong Marikina hindi lamang ng mga tao kundi pati na rin mg pamahalaan.

I. ANG MARIKINA

A. Ang kasaysayan ng Marikina


Taong 1956 nang ang Marikina ay simulang pamahayan ng mga mamamayang gumagawa ng mga sapatos. At hindinagtagal noong taong din na iyon ay kinilala na itong kapitolyo ng mga sapatos sa buong Pilipinas.


Noong Nobyembre 1975, nagawa ang Metro Manila Commission sa ilalim ng Presidential Decree No. 824 na naghahati sa mga lunsod sa kamaynilaan at doon din naideklarang ang Marikina ay opisyal na naging bahagi ng National Capital Region o ang kalakhang Maynila.



Sa sumunod na eleksyon noong Hunyo 1992, ang pangalan ni Bayani Fernando ang nangibabaw at kinilalang alkalde ng bayan ng Marikina. Sa mga programa ng alkalde, tinulungan nito ang Marikina na mailabas ang natatangi nitong ganda at mga potensyal.Kalakip nito, ang Marikina ay tumuloy-tuloy na sa pag-usad hanggang sa makilala ang lungsod sa bansa at ito ay dali-daling naging urbanisado sa pagsumite ng Republic Act No. 8223.

Ang may-bahay ni Bayani Fernando na si Marides Fernando ang sumunod na naluklok sa pagka-alkalde sa lunsod noong Hunyo ng 2001. At hindi naman niya binigo ang mga marikenyo at itinuloy ang nasimulan ng kanyang asawa. Sa kanyang termino, nagantimpalaan ang lunsod bilang Most Competitive Metro City in the Philippines.

B. Mga Katangian ng Lunsod

Ang katangitanging manipestasyon ng bayan ay ang kalinisan at ito ay hindi maikakaila sa buong lunsod. Ang Marikina din ay organisado sa kanilang sistema at sa kasalukuyan ay nakikipagsabayan sa makabagong teknolohiya na kapansin-pansin din sa loob ng kanilang munisipyo. Lahat ng mga tao ay disiplinado at sumusunod sa mga batas na mahigpit na ipinapatupad sa lunsod. Katulad na lamang sa pagtawid sa tamang tawiran at pagsakay sa tamang sakayan. Isa pa ay ang pag-rereport o pag-susumbong sa himpilan kapag ang isang yunit ng ambulansya ay hindi nakarating sa tamang oras upang magligtas ng buhay ng mga taong nasa piligro. Sa ganitong mga paraan, kontrolado at tinuturuan ng pamahalaan ang mga tao na maging responsable at sa tagal ng panahon, ang ganitong kasanayan ay naipapasa na at patuloy na lumalaganap.

Sa Marikina rin ay meron itong katangian na maraming industriya at pagyabungin pa ito. Sa pag-usad ng pananaliksik, iisa-isahin nito ang mga industriyang ito, kasama na ang turismo, na nakakapag palabas ng mga magagandang katangisn ng Marikina at ang mga mamamayan nito.

II. MGA INDUSTRIYA SA MARIKINA AT ANG KANIKANILANG KATANGIAN

A. ANG INDUSTRIYA NG SAPATOS


Ang Marikina City ang gumagawa ng magaganda, dekalidad, matibay at higit sa lahat ay world-class na mga sapatos. Noong 1978 hanggang 1982, and mga sapatos na gawa sa Marikina ay humataw ang bentahan sa Fifth Ave., New York City dahil dito nakilala ang Marikina hindi lamang sa Pilipinas kung hindi sa buong mundo. Humigit kumulang 139 paggawaan na ng mga sapatos ang naipatayo noong 1935. Noong 1983, ang Marikina ang nagpoprodyus ng pitumpot pitong porsyento ng mga sapatos sa buong Pilipinas.



Sa lahat ng indrustiya sa Marikina, ang paggawa ng sapatos ang pinakamalaki dahil na na din sa galing ng isip para sa desinyo at tibay na paggawa ng mga Marikenyo. Ang Rusty Lopez, Otto Shoes at Gibi Shoes ang ilan sa mga pinakakilalang gumagawa ng sapatos sa Pilipinas at naibebenta na din sa ibang panig ng mundo. Ngunit sa lahat ng tagumpay na ito, dumami ang lumalaban sa paggawa ng sapatos. Nagkaroon pa ng mga isyu na ang ilang sapatos na ibenebenta sa Pilipinas ay nagmula daw sa Estados Unidos pero sa katotohanan gawang Marikina ito. Hindi na natin mai-aalis sa ating mga Pilipino ang pagkakaroon ng colonial mentality na mas binigyang-pansin ang produkto ng mga dayuhan.

B.ANG IBA PANG INDUSTRIYA NG MARIKINA

Bukod sa napakalagong industriya ng turismo at sapatos, meron din iba pang mga industriya sa loob ng Marikina na nakakatulong din ng malaki upang lumago pa ang lungsod. Kabilang dito ang industriya ng paggawa ng mga wallet, bag, at tsinelas. Mapapansin na ang mga nabanggit ay malapit at may kaunting pagkakahawig sa industriya ng sapatos katulad na lamang ng industriya ng tsinelas. Ito ay sa kadahilanang pareho ang proseso at karamihan sa mga materyales sa paggawa ng mga produktong ito. Mahihinuha lamang dito na napaka maabilidad at maparaan ang mga taga Marikina. Kalimitan na malakas ang mga industriyang ito kapag papalapit na ang pasko at ang tag-araw.
Ngunit sa mga industiyang ito, may nakitang mga kahinaan habang ginagawa ang pag-aaral. Ang mga ito ay paunti-unti lamang ang bentahan at maliit lamang ang tibo. Madalasan lamang ito mabenta at problema din ang kompetisyon sa dami ng nga pumapasok sa ganitong linya ng negosyo at kasama na rin dito ang mga kalabang dayuhan na mga produkto.

III. ANG TURISMO SA LOOB NG MARIKINA

Ang Mga Lugar na pang Turismo

Napakayaman ng turismo sa Marikina at ito ay kitang-kita sa mga pangunahing lugar nito. Karamihan sa mga ito ay kung hindi pinaganda at pinalitan ng bagong mga gusali ay nagpatayo ng bago mga pasilidad. At ang ilan sa mga kabilib-bilib na mga lugar sa Lunsod ng Marikina ay napakarami at lalo pang nadaragdagan. Ang ilan sa mga ito ay and mga sumusunod.

Marikina Public Market


Ito ay katangitanging konsepto ng pagpapalawak ng palengke na hindi na nangangailangan ng pagtatayo ng bagong gusali.

At kasama ng proyektong ito ay ang paglalagay ng "covered walk"
mula sa mga sakayan hanggang palengke nang sa gayon ay mas maging maginhawa ang pagpunta ng mga mamimili dito kahit ano man ang maging panahon.

Tinawag na "People's Mall", ang pagbubukas ng programang ito ay nakabuti sa pakikipagkompitensya ng mga nagtitinda sa palengke laban sa mga supermarket at groceries dahil sa kakayahan nilang abutin ang mga kinakailangan ng nakararami sapagkat dito ay malinis at maginhawa. Nakapagbibigay rin ito ng pagkakataon sa mga sidewalk vendors upang makapaghanapbuhay sila sa ligal na paraan.

Dahil sa striktong pagpapatupad ng batas ukol sa kalinisang pangkalusugan, ang Marikina Public Market ay malawakang nakilala bilang malinis, ligtas at walang daya. Kinilala rin ito bilang Best Public Market sa National Capital Region at sa Pilipinas noong 1998 ng Department of Health at ng National Consumers Affairs Council.

Doll Museum


Binubuo ng mahigit sa 500 na gawang-kamay gamit ang papel ng batikang artistang Pilipino at fashion designer na si Patis Tesoro. Ang Doll Museum ang tumayo bilang pinakamahalagang aspeto ng pagbabago ng Marikina.

Ang mga manika ay naka-display sa 48 na estante. Dito rin binibigay tuo ang walang kapantay na tradisyon at kabaitan ng mga Marikenyo. Mula sa mga family reunions at mga buglaang sama-samang pagsasalo-salo sa mga kapit-bahayan hanggang sa mga pinakamahahalagang pagdiriwang, lahat ito'y ginaya at pinakita sa mga dayorama.

Bawat eksena ay nagpapakita ng mga katangian ng mga Marikenyo na natatangi sila sa iba: masigasig na pagtratrabaho, pagigigng disiplinado, pagiging matatag sa mga pagsubok at puno nf pag-asa.

Ang pagbisita sa Doll Museum ay di lamang pang-isahang besena pagkakita sa mga yun, hindi ito pansamantalang katuwaan sa mga manika, ang kahalagahan nito ay ang karanasang talaga namang masarap alalahanin.

Marikina River Park

Ang Marikina ngayon ay simbulo ng pagbabago pagkatapos ng pagpapalit nito mula sa napabayaang likas na yaman payungo sa naisalbang tributaryo---ngayon tinuturing ito bilang pinakamalaking sports park sa bansa. Ito ay nagsisislbi bilang sentro ng programa ng turismo sa lungsod. Walang duda, na ito ay naging pinakatatak ng Marikina. "Kailangang madama at maamoy ang tubig", ang pinaka sikat na sinasabi ng mga Marikenyo lalo na noong termino ng dating Mayor at ngayon ay MMDA Chairman Bayani Fernando noong 1993.

Noon, ang Marikina ay imahen ng kawalang pag-asa at walang buhay na ilog na may mga buntong basura. Nang maging sprots center ito, ang nagpatunay na ang paliligtas ng ilog ay hindi madaling gawin ngunit hindi imposibleng makamit. Ito ay nagbigay ng karangalan sa lungsod ng Marikina sa lokal at sa pang ibang bansa. Ito rin ang naging dausan ng Marikina Christmas Festival tuwing Disyembre.

Teatro Marikina


Itinatag at binuksan ito noong Disyembre 2002. ang Teatro Marikina ay pagpapakita ng pananagutan sa Pag-unlad ng kultura at sining ng lungsod. Ang mga pasilidad dito ay nagagamit sa mga konsyerto, exhibits, seminars at mga dula. Ang iskultura na makikita pagpasok ng teatro ay gawa ni Sajid Imao na isang Marikenyo at isa sa mga nakatanggap ng parangal ng Ten Outstanding Young Men 2002.

Parte ng paghahangad ng Marikina na maging "Little Singapore" ay ang pagpapaalam na ang Marikina ay ang sentro ng sining, kultura, pampalakasan at turismo sa pamamagitan ng Teatrong ito.

IV. MGA POSIBLENG SULIRANIN SA TURISMO

Hindi maikakaila na mayroong mga suliranin na maaaring mangyari sa pagunlad ng turismo sa Marikina. Ang isa na dito ay ang kawalan ng pondo ng gobyerno pati na rin ng kawalan ng atensyon. Kapag ang gobyerno ay nagkulang sa pondo pati atensyon sa pagunlad ng turismo sa marikina maaaring ito ay onti-onting bumagsak. Maaaring hindi na ito mapaganda o lalo pang makapaghikayat ng mga turista. Maganda kung ito ay pagtutuunan ng pansin at papagandahin ng husto saka panatilihin ang ganda nito nang sa gayon ang mga turista ay hindi naman mawalan ng gana kapag ang Marikina ay hindi magandang lugar dahil sa kawalan sa pondo.

Ang isa pang suliranin na maaaring mangyari ay kapag ito ay nagkulang ng mga “advertisements”. Sapagkat kapag ito ay may “advertisements” mas makakapagenganyo ito ng mga turista at lalong hahagot ng mga tao sa iba’t-ibang lugar na hindi lang sa ibang bansa kindi pati na rin sa ibang bansa. Maganda kung ito ay magkakaroon ng kaakit-akit na “advertisements” upang ang mga tao ay “ma curious” at sila ay magpupunta.

Isa pang suliranin ay kulang sa mga “tour guides” sapagkat kapag kulang ito sa tour guide at ikaw ay turista na bago sa lugar nanaisin mong may mga tao na magpapaliwanag sa iyo ng iba’t-ibang lugar na as Marikina. Tsaka pag may mga “tour guide” mas maiintindihan ng mga dahuyan ang bawat lugar.

Dapat nating alalahanin na sa pagtatayo ng turismo sa Marikina dapat ay iniisip kung anu-ano ang mga bagay na makakatulong upang ito ay lalong lumago at mga paraan upang ito ay hindi pagsawaan at balik balikan ng mga tao.

V. REKOMENDASYON AT KONKLUSYON SA PAG-PAPAUNLAD NG TURISMO

Hindi maikakaila na ang lunsod ng Marikina ay isa sa mauunlad na lunsod sa bansa. Ang pananaliksik na ito ay nagtalakay at inimbestigahan ang pagkakadawit ng turismo sa pag-unlad ng munisipalidan ng Marikina. Sa pananaliksik din na isinagawa, nalaman at naungkat pa ang iba pang industriya sa lunsod bukod pa sa turismo kung saan sila kilala. Katulad na lamang ng industriya ng sapatos. Kasabay nito, sinaliksik din ng pag-aaral ang mga suliranin na kinakaharap ng mga industriyanf ito. Nagbigay din ang pag-aaral ng ilang natatanging katangian ng turismo sa marikina kung bakit ito ay nagdudulot ng pagunlad sa lunsod at mga kalakip nitong mga kahinaan. Sa huli, masasabing tunay na daan ang turismo ng lugar bilang isa sa mga salik sa pag-unlad nang buong Marikina hindi lamang ng mga tao kundi pati na rin mg pamahalaan.